Stanley Kubrick: Πρωτότυπος, προκλητικός, καινοτόμος

Ο Stanley Kubrick γεννήθηκε στις 26 Ιουλίου 1928 στο Μανχάταν, και γονείς του ήταν ο Jacques Leonard και η Gertrude Perveler. Ο πατέρας του, του έμαθε σκάκι όταν ο Kubrick ήταν 12 χρονών, χόμπι που θα τον ακολουθούσε σε όλη του την ζωή, ενώ έναν χρόνο αργότερα αγοράζοντας του μια φωτογραφική Graflex, ο νεαρός Kubrick γοητεύτηκε από την φωτογραφία.

Σαν έφηβος ασχολήθηκε ιδιαίτερα με την τζαζ μουσική και επιχείρησε για μικρό χρονικό διάστημα να εργαστεί σαν μουσικός. Ενώ βρισκόταν ακόμη στο γυμνάσιο επιλέχθηκε ως επίσημος φωτογράφος του σχολείου για έναν χρόνο. Το 1946, εξαιτίας των χαμηλών του βαθμών δεν μπόρεσε να συνεχίσει την εκπαίδευση του σε κάποιο κολέγιο, παρακολούθησε κάποια μαθήματα στο City College της Νέας Υόρκης (CCNY). Τελικά και μετά την αποφοίτηση του εργάστηκε σαν φωτογράφος, συμπληρώνοντας το εισόδημα του παίζοντας σκάκι στο Washington Square Park και σε διάφορα κλαμπ σκακιού στο Μανχάταν.

Το  1946 έγινε μαθητευόμενος φωτογράφος στο περιοδικό Look, στο οποίο αργότερα εργάστηκε σαν μόνιμος φωτογράφος. Κατά την περίοδο αυτή, ο Kubrick ξεκίνησε να παρακολουθεί προβολές ταινιών στο Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης και τους κινηματογράφους της Νέας Υόρκης, οι οποίες επηρέασαν το μετέπειτα έργο του. Το 1951, μετά από ενθάρρυνση του φίλου του Alex Singer, ξεκίνησε να κάνει μικρά ντοκιμαντέρ για το The March of Time, και δημιούργησε το Day of the Fight. Χαρακτηριστικό της ταινίας ήταν τα ανεστραμμένα πλάνα, κάτι το οποίο θα αποτελούσε μανιέρα στην καριέρα του σκηνοθέτη. Δύο ακόμη ντοκιμαντέρ ακολούθησαν, το Flying Padre (1951), και το The Seafarers (1953).

Τα επόμενα 40 χρόνια θα αναδείκνυαν το ιδιοφυές ταλέντο του Stanley Kubrick, ως σκηνοθέτη, σεναριογράφου, παραγωγού και φωτογράφου των ταινιών του. Από τις πιο δημοφιλείς ταινίες της καριέρας του υπήρξαν οι εξής: Spartacus (1960), Lolita(1962), Dr. Strangelove or: How I Learned to Stop Worrying and Love the Bomb (1964), 2001: A Space Odyssey (1968), A Clockwork Orange (1971),Barry Lyndon (1975), The Shining (1980), Full Metal Jacket (1987), Eyes Wide Shut (1999).

Oι μόλις ταινίες του Stanley Kubrick προκάλεσαν και συνεχίζουν να προκαλούν αίσθηση εξαιτίας των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών τους. Πολλές από αυτές περιλάμβαναν αφήγηση, μερικές φορές αυτολεξεί από το μυθιστόρημα στο οποίο βασίζονταν, ενώ χαρακτηριστική είναι η επαναφορά του «Τhe End» στους τίτλους τέλους από τον σκηνοθέτη, όταν η κινηματογραφική βιομηχανία είχε σταματήσει να το χρησιμοποιεί.

Ενδεικτική της τελειομανίας του ήταν και η προσοχή που έδινε ο σκηνοθέτης στην κυκλοφορία των ταινιών του σε άλλες χώρες, αφού είχε πλήρη έλεγχο της μετάφρασης τους και γύριζε εναλλακτικές εκδοχές τους. Με αφετηρία την ταινία του 2001: A Space Odyssey και σε όλες τις ταινίες του, εκτός από το Full Metal Jacket, χρησιμοποίησε ως επί το πλείστον ηχογραφημένη κλασική μουσική, ενώ σαν στοιχείο ειρωνείας τοποθετούσε εύθυμα ακούσματα ποπ μουσικής σε σκηνές ερήμωσης και καταστροφής.

Πεντε ταινίες του Stanley Kubrick ήταν υποψήφιες για Όσκαρ σε διάφορες κατηγορίες, συμπεριλαμβανομένου και αυτού της Καλύτερης Ταινίας για το Dr. Strangelove, A Clockwork Orange, και Barry Lyndon, και Καλύτερης Σκηνοθεσίας για το 2001: A Space Odyssey, Dr Strangelove, A Clockwork Orange, και Barry Lyndon. Τα περισσότερα βραβεία για τα οποία προτάθηκαν οι ταινίες του ήταν στους τομείς της κινηματογράφησης, καλλιτεχνικού σχεδιασμού, συγγραφή σεναρίου και μουσικής. Όλες οι ταινίες του Kubrick μέχρι το τέλος της καριέρας του προτάθηκαν για τουλάχιστον μια Χρυσή Σφαίρα και Όσκαρ (μαζί με αρκετές υποψηφιότητες για τα βραβεία BAFTA).

Το 1999, ο 70χρόνος Stanley Kubrick πέθανε από καρδιακή προσβολή στον ύπνο του και κηδεύτηκε δίπλα στο αγαπημένο του δέντρο στο Childwickbury Manor, στο Hertfordshire της Αγγλίας, όπου και διέμενε τα τελευταία 40 χρόνια. To 1997, τρεις από τις ταινίες του Kubrick επιλέχθηκαν από το Αμερικανικό Ινστιτούτο Κινηματογράφου για το κατάλογο των 100 καλύτερων ταινιών στην Αμερική: το 2001: A Space Odyssey βρέθηκε στο νούμερο 22, το Dr Strangelove στο 26 και το A Clockwork Orange στο 46. Φιλμογραφία: 1953-Fear and Desire, 1955 -Killer's Kiss , 1956 -The Killing, 1957 -Paths of Glory, 1960-Spartacus, 1962 –Lolita, 1964 -Dr. Strangelove or: How I Learned to Stop Worrying and Love the Bomb, 1968 -2001: A Space Odyssey, 1971 -A Clockwork Orange, 1975-Barry Lyndon, 1980 -The Shining, 1987 -Full Metal Jacket, 1999 -Eyes Wide Shut.

(July 26, 1928 – March 7, 1999)