«Sunday, Bloody Sunday», 40 χρόνια μετά

Πριν από 40 χρόνια, τη «Ματωμένη Κυριακή», τα τραγικά γεγονότα στο Ντέρρυ της Β. Ιρλανδίας θα σημαδέψουν με χρώμα κόκκινο την ιστορία της.

Στις 30 Ιανουαρίου 1972, η «Ένωση για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα της Βόρειας Ιρλανδίας» διοργανώνει πορεία διαμαρτυρίας. Αιτία αποτέλεσε η κατάσταση που επικρατούσε όσον αφορά τα ανθρώπινα δικαιώματα ενώ, βασικοί στόχοι ήταν, η αποφυλάκιση των πολιτικών κρατουμένων και η αποχώρηση των βρετανικών στρατευμάτων από την Β. Ιρλανδία.

Φοιτητές, εργάτες και οργανώσεις είχαν συγκροτήσει την Ένωση, η οποία κυρίως υποστήριζε την ισοτιμία όλων των πολιτών, την απόσυρση των νόμων που επέβαλλαν διακρίσεις, τη δίκαιη λύση των στεγαστικών ζητημάτων και διανομή των αγροτικών εκτάσεων, τη διάλυση της Βασιλικής Προτεσταντικής Αστυνομίας και την κατάργηση του άρθρου πέντε, το οποίο προέβλεπε κήρυξη κατάστασης έκτακτης ανάγκης.

Το  πρώτο Τάγμα του Συντάγματος Αλεξιπτωτιστών αναλαμβάνει την επιτήρηση της πορείας υπό την επίβλεψη του συνταγματάρχη Ντέρεκ Ουίλφορντ και του υποδιοικητή Μάικ Τζάκσον. Δέκα χιλιάδες άτομα βρίσκονται στους δρόμους σε μία διαδήλωση, που αρχικά εξελίσσεται ήρεμα. Οι διαδηλωτές πλησιάζουν τα οδοφράγματα και οι δυνάμεις καταστολής τους καταδιώκουν. Παράλληλα, πραγματοποιούνται συλλήψεις.

Σε λίγο ακούγονται οι πρώτοι πυροβολισμοί και επικρατεί πανικός. Τραγικός απολογισμός εκείνης της Κυριακής, 26 τραυματίες και 13 νεκροί, εφτά από τους οποίους ανήλικοι 17χρονοι. Στον κατάλογο των νεκρών θα προστεθεί ακόμα ένας, που ξεψυχά τέσσερις μήνες μετά τα πυρά που δέχτηκε. Από μαρτυρίες αυτοπτών μαρτύρων και δημοσιογράφων επιβεβαιώνεται το αυτονόητο, ότι όλοι όσοι πυροβολήθηκαν ήταν άοπλοι.

Στις 15 Ιουνίου 2010, μετά από 38 χρόνια, δόθηκε στη δημοσιότητα το επίσημο πόρισμα για τα γεγονότα της «Ματωμένης Κυριακής». Η έκθεση ανέφερε πως κανένα από τα θύματα δεν είχε την παραμικρή ευθύνη για τα γεγονότα που χαρακτηρίστηκαν «αδικαιολόγητα». Παράλληλα, ο πρωθυπουργός Ντέιβιντ Κάμερον ζήτησε και επίσημα συγνώμη για το γεγονός.

Η «Ματωμένη Κυριακή» έγινε πηγή έμπνευσης για καλλιτέχνες και συγκροτήματα. Οι U2 γράφουν το 1983 το τραγούδι διαμαρτυρίας «Sunday, Bloody Sunday», ο Τζων Λένον το «The Luck of the Irish» και ο Πώλ Μακάρτνεϋ το single «Give Ireland Back to the Irish». Επίσης γυρίστηκαν δύο ταινίες για τα γεγονότα, τα «Bloody Sunday» και «Sunday».